Het is net een krokodil

 Op naar het volgende project! Bij de renovatie van de gelede tram A205 werd een nieuwe aandrijving ingebouwd en kwam het tot dan gebruikte chassis van een Fleischmann-Magic Train dieseltje vrij. Links op de foto.

Een nog nieuw locje van hetzelfde type is ook omgespoord naar 22,5mm, en toen waren er twee.

Nu is er weinig emplooi voor twee kleine pantograafloze locjes bij het trambedrijf van het Eiland Waan. Maar er was wel behoefte aan een sterke locomotief voor diensttrams en goederenvervoer. De eloc 23, die zulke taken tot nu heeft verricht, begint langzaamaan tot het museummaterieel te horen, al kan hij nog prima meekomen.

Ergo: de twee locjes worden samengebouwd tot een vierassige elektrische locomotief. Met koppelstangenaandrijving, dat ziet er wel leuk uit. Bovendien zijn dan alle vier de assen aangedreven; ieder locje heeft maar een aangedreven as, en de tweede wordt meegenomen door de koppelstangen.

Zo'n loc wordt natuurlijk te star, dus de onderstellen moeten kunnen zwenken. Twee mogelijkheden: een lange locomotiefkast, met de twee aandrijvingen als draaistellen eronder; of een kort machinistenhuis met twee beweegbare 'neuzen' waar de aandrijvingen vast onder zitten. Dat laatste is het dus geworden, in overeenstemming met de definitie van een Krokodil.

Oftewel een dubbelgelede locomotief.
Een eerste "Stellprobe", met alle onderdelen nog los van elkaar, laat zien waar we naartoe werken. 

Maar zo is de loc te lang. De instrumentenpanelen, normaal in de cabine, zitten nu buiten de front-wanden. Dat kan zo dus niet.

Het was nog een hele puzzel om het allemaal functionerend te krijgen. Die twee onderstellen met een scharnierend tussenstukje zijn niet zo'n probleem. Maar hoe bevestig je het machinistenhuis? Niet aan het tussenstuk, want dat zwenkt nogal ver uit in de bogen, terwijl het langere machinistenhuis minder meebeweegt. Uiteindelijk zijn de instrumentenpanelen, in het midden van het cabine-interieur, gebruikt als meenemernokken. Midden in de kopwanden van het machinistenhuis zijn strips aangebracht waar die nokken precies in vallen, met een mm speelruimte. Daardoor blijft de cabine in de lengteassen van beide huiven, ook in een boog.

Dit is het volgende designstadium:

Zo passen de afmetingen beter bij het Waanse trambedrijf.

Nieuwe oude beugel voor 'strijkijzer' H23

 Toen ik MER-locomotief 23 in 2006 voltooide, kreeg hij 'voorlopig' een Zwitserse pantograaf. Het origineel had een trolleystang, maar op het Eiland Waan wordt gereden met beugels.

Die Zwitserse pantograaf kreeg nog wel een breder sleepstuk, maar verder werd hij met rust gelaten. Ooit moest deze loc natuurlijk iets op het dak krijgen dat beter paste bij het oeroude uiterlijk.

Lees: H23 in aanbouw (2006)

Zestien jaar later...

Ach, die te klein uitgevallen Akense pantograaf (een ander verhaal) ziet er lekker ouderwets uit. Die zet ik erop!

De loc eergisteren nog met z'n Zwitserse stroomafnemer:

En een dag later, met z'n nieuwe "altmodische" schaarbeugel:

 

De beugel had ik een tijdje terug gemaakt voor de Grossraumwagen van de Aachener tram, op basis van een algemeen-plan-tekening. Blijkbaar had men daar een pantograaf op geschetst zonder de afmetingen van het uiteindelijk toegepaste type te kennen. De uiteindelijke beugels waren een maatje groter, dus ik heb er nog een keertje een gemaakt voor die tram, en de te kleine heeft nu ook iets te doen gekregen.

Metersporige bakwagen

 De bakwagen van de Steiermarkische Landesbahn, ooit uitgebracht door Fleischmann Magic Train in 1:45, heeft bruikbare proporties. Ik had het vage plan om de twee 0e-assen te vervangen door 0m-versies, eenvoudig de scheenplaten 6mm verder uit elkaar zetten, en daarmee met weinig werk te kunnen beschikken over een derde bakwagen. Nog eens goed kijkend vind ik twee asjes nogal iel ogen onder deze forse bak.

Daarom krijgt hij twee draaistellen. De lengte van de goederenwagen is ongeveer gelijk aan de (gesloten) NZH-smalspoorgoederenwagens CY 1-4 van het Waterlandse net, en daarom krijgt de open wagen dezelfde draaistellen.

Daarmee wordt ook gelijk de aslast gehalveerd, wat geen kwaad kan wanneer je met zwaarbeladen goederenwagens over tramspoor rijdt.  

Dit was de goederenwagen voor de verbouwing:

 

 

En hier staat hij al op zijn polystyreen-draaistellen, gemaakt naar tekeningen in het boek van Smit, en foto's van Sven v.d.H.:

De eigendomskenmerken van de Steiermärkische Ländesbahn zijn verwijderd, maar verder behoudt de wagen zijn opschriften, inclusief het wagennummer 208. Enkele oudere medewerkers van het Waanse trambedrijf gaven de wagen al gauw de bijnaam De Luxemburger. 

Z'n oorspronkelijke Magic Train-koppelingen, een soort uitvergrote spoor N-koppeling, zijn verruild voor de bekerkoppelingen die gangbaar zijn bij de trams van het Eiland Waan. 

De wagen is geweathered door een wassing met een modderig verfje, Pactra A53E.

Dienstwagen NCS102 tram Utrecht-Zeist (1885)

In de reeks 'wat doen we met die kits in de kast' kwam ik deze tegen. Een Midland Railway 10-tons remmerswagen.

Zo'n raar ding heeft in ieder geval nooit op Nederlandse rails gereden. Maar misschien iets wat erop leek? In het onvolprezen boek van Dijkers, De goederenwagens van de Nederlandse tramwegen, trof ik op pagina 47 een gesloten wagentje aan waarvan de bak ongeveer dezelfde lengte had.

 Bij de NVBS ontdekte ik er een foto van. Log in bij de beeldbank en tik als zoekterm in 130.640, dan krijg je het negatief met dat nummer.

 Het is een voormalige paardentramgoederenwagen van de Stichtse Tramway Maatschappij, gebouwd in 1885. Die kwam terecht bij de NCS die aanvankelijk de exploitant was van de elektrische tram Utrecht-Zeist (later de NBM). De NCS maakte er gedurende enige tijd een bovenleidingmontagewagen van, genummerd 102.

Uiteindelijk beleefde de 102 als dienstwagen nog het einde van de Zeister tram. In die toestand heb ik het model proberen uit te beelden. Eerst de kit, met alvast één kopwand op de juiste breedte gebracht. De MR Brake Van had maar één balkon ('veranda'), maar desondanks hebben de zijwanden aan beide uiteinden een doorlopende dakbalk. Dat komt goed uit, want de NCS 102 had twee balkons. De idioot grote spoorwielen gebruik ik niet; ze worden vervangen door wielen met een meer tramachtige afmeting.
 

De aspotten worden wat afgeslankt, want zo groot waren ze nou ook weer niet.
 

Na enige tijd snijden en plakken is dit het resultaat. Het dak ligt er los bovenop, en de treeplanken bungelen nog los aan de stelbalk. Op de zijwand is een schuifdeur verschenen van Evergreen-strips.
 

Halverwege het schilderwerk. Eigenlijk is het 'ontschilderen', want de wagen wordt uitgebeeld in de desolate toestand waarin hij op het sloopspoortje in Zeist stond. Het dak ligt er nog steeds los op.